Μ

Βιοκοινωνία παλιρροιακών ελών, κυριαρχούμενη από δένδρα και θάμνους, κυρίως των γενών Rhizophora και Avicennia, πολλά από τα οποία παράγουν αναρριχητικές αέριες ρίζες. Το έδαφος στο οποίο φύονται είναι όξινο. Αν στις λιμνοδεξαμενές που κατασκευάζονται σε τόπους όπου έχει αφαιρεθεί η μακρόβρια δεν προστεθεί ασβέστιο, ικανοποιητική παραγωγικότητα δεν επιτυγχάνεται παρά ύστερα από χρόνια.

---

mangrove: A tidal salt marsh community dominated by trees and shrubs, particularly of the genus Rhizophora, of the genus Avicennia, many of which produce adventitious aerial roots. If cleared for pond construction, the underlying soil is found to be acidic. If the ponds are not treated with lime, good productivity can only be achieved after several years of use.

mangue: Uma comunidade de sapal que sofre a influência das marés dominada por árvores e arbustos, particularmente dos géneros Rhizophora e Avicennia, muitos dos quais produzem eventualmente raízes aéreas. Quando eliminados, para a construção de um lago, o solo subjacente é ácido; cf. solo ácido. Se os lagos não forem tratados com cal, só após vários anos de utilização é que pode atingir uma produtividade óptima.

mangrove: Skogstyp på löst underlag (från sand till gyttja) inom tidvattenbältet vid tropiska–subtropiska kuster och intill brackvattendelarna av floder som faller ut där. Skogen består av lågvuxna trädarter (ex Rhizophora, Avicennia) med ständigt gröna, tämligen tjocka, salthaltiga blad och ofta med andningsrötter (pneumatoforer) eller styltrötter.

Σε κάθε σημείο της επιφάνειας της γης η οριζόντια διεύθυνση των μαγνητικών γραμμών της γης (διεύθυνση μαγνητικού μεσημβρινού) προς τον βόρειο μαγνητικό πόλο. Η διεύθυνση προς την οποία δείχνει η βελόνα της μαγνητικής πυξίδας, είναι ο μαγνητικός βορράς είναι όχι ο γεωγραφικός βορράς, και είναι το σύνηθες σημείο αναφοράς στην πρακτική της ναυσιπλοΐας και αεροπλοΐας. Η ένδειξη γιά τον μαγνητικό βορρά γράφεται: 0⁰ mag.

---

magnetic north: At any point on the earths surface, the horizontal direction of the earths magnetic lines of force (direction of a magnetic meridian) toward the north magnetic pole, i.e., a direction indicated by the needle of the magnetic compass, magnetic north, rather than the true north, is the common 0⁰ (360Γ⁰ reference in much navigational practice, including the designation of airport runway alignment. A heading or course toward magnetic north would be written : 0⁰ mag

norte magnético : A direcção horizontal, em qualquer ponto da superfície da terra, das linhas de força magnética da terra (direcção de um meridiano magnético) no sentido do pólo norte magnético, i.e., em vez do norte verdadeiro, uma direcção indicada pela agulha da bússola magnética, o norte magnético, é a referência normal 0⁰ (360⁰) em muitas práticas de navegação, incluindo a designação do alinhamento das pistas dos aeroportos. Um rumo ou uma rota na direcção do norte magnético seria esc

magnetisk nord: Den horisontella riktning som pekar mot den punkt på jordytan där jordmagnetiska fältet är riktat vertikalt nedåt.

Οι μεγαλύτεροι οργανισμοί του βένθους, που υπερβαίνουν το 1mm (ή 0,5mm) σε μήκος. πρβ. μειοβένθος, επιβένθος.

---

macrobenthos: The larger organisms of the benthos, exceeding 1 mm in length.

macrobentos : Os maiores organismos do bentos, com mais de 1 mm de comprimento; cf. epibentos, meiobentos , bentos.

makrobentalen: Samlingsnamn på de större organismer (större än 1 mm) som lever på eller i närheten av bottnen i hav och insjöar. Jmf epibenthos, meiobenthos, benthos.

Το κλίμα μιάς ευρείας γεωγραφικής περιοχής. Οι συνθήκες θερμοκρασίας, σχετικής υγρασίας, ηλιοφάνειας και άλλων μετεωρολογικών παραγόντων, καταγραφόμενες σε 1.5 m περίπου από την επιφάνεια του εδάφους ώστε να αποφεύγονται οι επιδράσεις που οφείλονται στην μορφολογία εδάφους και τη βλάστηση .

---

macroclimate: The climate of a major geographical region. The conditions of temperature, precipitation, relative humidity, sunshine and other meteorological factors, recorded about 1.5 m above ground level to avoid topological, vegetational and edaphic influences.

macroclima : O clima de uma grande região geográfica. As condições de temperatura, precipitação, humidade relativa, calor e outros factores meteorológicos registados a cerca de 1,5 m acima do nível do solo de modo a evitar influências topológicas, vegetais e edáficas.

makroklimat: Klimat i ett någorlunda stort perspektiv. Vanligen avses områden med en utsträckning på några hundratals kilometer eller mer, såsom länder eller kontinenter.

Πλαγκτονικοί οργανισμοί μεγέθους από 20 έως 200 mm.

---

macroplankton: Plankton organisms whose size ranges from 20 to 200mm.

macroplâncton : Organismos do plâncton cujo tamanho varia de 20 a 200 mm.

makroplankton: Plankton organism med en storlek som ligger mellan 20 och 200 mm.

Μη ειδικός συλλογικός όρος αναφερόμενος στα μεγαλύτερα φύκη, φυσικά ή καλλιεργούμενα π.χ. Laminaria (βλ.λ) ο οποίος δεν περιλαμβάνει το φυτοπλαγκτόν και τα μικροφύκη (βλ.λ).

---

macroalgae: Non-specific collective term referring to the larger algae; occurring both naturally and under cultivation, e.g. Laminaria, but specifically excluding phytoplanktonic and microalgae.

macroalgas : Termo colectivo não específico para referir as maiores algas; Podem ocorrer naturalmente ou ser cultivadas, e.g. Laminárias ( q.v.) mas especificamente excluindo o fitoplâncton e microalgas (q.v.).

makroalg: En allmän term för större alger, både vilt förekommande och odlade.

Μεγάλο μακροσκοπικό φυτό. Όρος που χρησιμοποιείται κυρίως γιά υδρόβιες μορφές όπως τα Λαμιναριοειδή και ανώτερα φυτά.

---

macrophyte: A large macroscopic plant, used especially of aquatic forms such as kelp, and tall plants such as sea grasses.

macrófitas: Uma planta macroscópica grande, termo usado especialmete para formas aquáticas tal como o sargaço, e plantas altas como as algas marinhas.

makrofyt: En stor makroskopisk växt, används specellt om vattenväxter som t ex kelp och sjögräs.

Ζώα με μαλακά σωματικά καλύμματα και ασβεστικά όστρακα με 1-18 τμήματα. Σε μερικά είδη το όστρακο είναι υποπλασμένο ή απουσιάζει. Παραδείγματα: Δίθυρα, Κεφαλόποδα, Γαστερόποδα.

---

molluscs: Animals with soft body coverings and limy shells of 1-18 parts or sections; in some species the shell is lacking or reduced in size, e.g., bivalvia, cephalopods and gastropods.

moluscos : Animais de corpo mole e conchas calcárias com 1-18 partes ou secções; nalgumas espécies a concha está ausente ou é de tamanho reduzido, e.g., bivalves, cefalópodes e gastrópodes.

mollusker: Djur med mjuk kroppsbeklädnad och kalkskal uppbyggt av 1-18 delar, hos vissa arter är skalet reducerat eller saknas helt.

Η συνάθροιση θαλάσσιων οργανισμών που προσκολλώνται και μεγαλώνουν πάνω σε αντικείμενα βυθισμένα στο νερό, όπως σε κύτη πλοίων, λιμενικές εγκαταστάσεις, κλωβούς ιχθυοκαλλιέργειας και επιπλέουσες κατασκευές (σχεδίες).

---

fouling: The assemblage of aquatic organisms that attach to and grow upon underwater objects, such as ship hulls, harbour structures, net cages, net pens and rafts (floats).

incrustação: O agrupamento de organismos aquáticos que se prendem e crescem sobre objectos submersos, tais como cascos de navios, estruturas portuárias, redes das jaulas e jangadas (flutuadores).

påväxt: En samling akvatiska organismer som fäster sig och växer på föremål under vattnet som båtskrov, hamnstrukturer, fisketinor och flottar.

Κλάση πρωτο- ζώων τα οποία, στη συνήθη καταστασή τους, διαθέτουν ένα ή περισσότερα μαστίγια.

---

flagellates: Class of protozoa characterized by possession of one or more flagella in their usual state.

flagelados : Classe dos protozoários caracterizada por possuirem no seu estado normal um ou mais flagelos.

flagellater: Klass inom protozoerna som karakteriseras genom innehavandet av en eller fler flageller.

Όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την μόλυνση των παράκτιων περιοχών από πετρελαιοκηλίδα.

---

black tide: Sea water contaminated by oil from a spill that pollutes coastal areas.

maré negra: Contaminação da água do mar com petróleo devido a um derrame que polui as zonas costeiras.

oljebälte: Benämning på den förorening av kustområden som orsakas av oljespill.

Ζώα μεγάλου μεγέθους ορατά με το γυμνό μάτι.

---

megafauna: Large animals visible to the naked eye.

megafauna: Grandes animais visíveis a olho nu.

megafauna: Stora djur synliga med blotta ögat.

Ρύθμιση των ατμοσφαιρικών εκπομπών τοξικών με βάση το κατώφλι ορίου τιμών γνωστών και ως MAC. Στην θαλάσσια οικολογία, αναφέρεται στη συγκέντρωση μιας μολυσματικής ουσίας σε έναν οργανισμό, η οποία θεωρείται ακίνδυνη σε ότι αφορά την κατανάλωση του από τον άνθρωπο.

---

maximum allowable concentration (MAC): Regulation of the emission of atmospheric toxicants by reference to threshold limiting values (TLVs) formerly known as MACs.In marine ecology, it is the concentration of a contaminant in an organism that is considered (in regulations) to be harmless for human consumption.

concentração máxima permitida (CMP ): Regulamentação da emissão de tóxicos atmosféricos em referência ao limiar dos valores limite (TLVs) anteriormente conhecidos como MACs.Em ecologia marinha, é a concentração de uma substância contaminadora num organismo que é considerado (nos regulamentos) inofensivo para consumo humano.

högsta tillåtna koncentration: Bestämmelse för utsläpp av gifter i atmosfären med hänseende till gränsvärden (eng. treshold limit values tidigare kända som MACs). Inom marinekologi menas ofta den högsta koncentration av en förorening i en organism som anses (i regelverken) ofarlig för människan vid förtäring.

Αέριο το οποίο προέρχεται από την φυσική ή αναερόβια αποσύνθεση.

---

methane: A gas derived from the anaerobic breakdown of organic matter.

metano: Gas derivado de decomposição natural ou anaerobica.

metan: En gas som bildas vid anaerob nedbrytning av organiskt material.

Μικροί βενθικοί οργανισμοί που περνούν μέσα από κόσκινο ανοίγματος 1 mm αλλά κατακρατούνται από κόσκινο ανοίγματος 0.1 mm. Πρβ. μακροβένθος, μικροβένθος.

---

meiobenthos: Small benthic organisms that pass through a 1 mm mesh sieve but are retained by a 0.1 mm mesh.

meiobentos : Pequenos organismos bentónicos que passam através de um crivo de rede de 1mm mas são retidos por uma rede de 0,1 mm; macrobentos, microbentos.

meiobentalen: Små bentiska organismer som kan passera genom ett 1 mm såll men fastnar i ett 0,1 mm såll.

Τα μικρά μεσοδιαστηματικά ζώα που περνούν από τα ανοίγματα κόσκινου 1mm αλλά κατακρατούνται από κόσκινο με άνοιγμα 0.1 mm.

---

meiofauna: The small interstitial animals that pass through a 1 mm mesh but are retained by a 0.1 mm mesh.

meiofauna : Pequenos animais intersticiais que passam através de uma rede de 1mm, mas são retidos por uma rede de 0,1 mm.

meiofauna: De 0,1–1 mm stora djur som lever i vattnet i mellanrummen mellan sandkornen i en sandbotten.

Το κανονικό χρώμα όλου ή μερους του σώματος που οφείλεται στη συγκέντρωση φυσικού χρώματος (χρωστικών) στους ιστούς. π.χ. καροτινοειδή.

---

pigmentation: The normal colour of all or part of the body resulting from the concentration of natural colour (pigments) in the tissue, e.g. carotenoid.

pigmentação : A cor normal de todo ou parte do corpo resultante da concentração de cor natural (pigmentos) no tecido, e.g. Carotenóides (q.v.).

pigmentering: Av pigmentinlagring orsakad färg hos t.ex. hud och hår.

Εκθεση ή μελέτη που αποτιμά τις δυνητικές επιδράσεις ή επιπτώσεις ενός προτεινόμενου αναπτυξιακού έργου στο περιβάλλον. Η μελέτη υποβάλλεται στις αρμόδιες αρχές, μαζί με την επίσημη αίτηση για την εκτέλεση του έργου.

---

environmental impact statement: A report or study which evaluates the potential effects or impacts of a proposed development on the ambient environment. The E.I.S. is then submitted to the Planning Authority along with the formal planning application.

declaração de impacte ambiental : Um relatório ou estudo que avalia os potenciais efeitos ou impactos no ambiente de um projecto de desenvolvimento proposto. A D.I.A. é então submetida ao Ministério do Planeamento juntamente com o formulário de planificação.

miljöpåverkansrapport: Rapport eller studie som utgör en beskrivning av en planerad verksamhet och en bedömning av dess effekter på miljön. Ansökan och miljökonsekvensbeskrivningen skall kungöras och kungörelsen publiceras i ortstidningen så att alla intressenter får tillfälle att reagera.

Το λάθος που οφείλεται σε συστηματική απόκλιση της εκτίμησης από την πραγματική τιμή.

---

bias: The error caused by systematic deviation of an estimate from the true value.

bias: O erro causado pelo desvio sistemático de uma estimativa de um valor real.

jävig: Felet som uppstår när en uppskattning avviker systematiskt från det sanna värdet.

Περιστασιακά μέλη του πλαγκτόν.

---

meroplankton: Temporary members of the planktonic community.

meroplâncton: Membros temporários do plancton.

meroplankton: Tillfälliga medlemmar i plankton samhället.

Η μέση απόσταση μεταξύ δύο φυτών, η οποία καθορίζεται διαιρώντας την τετραγωνική ρίζα μιας περιοχής με τον αριθμό των ειδών που ευδοκιμούν στη δεδομένη περιοχή.

---

average distance: The mean distance between individual plants, determined by dividing the square root of an area by the number of individuals of a given species in that area.

distância média: Distância média entre plantas, determinada pela divisão da raiz quadrada de uma área pelo número de indivíduos de uma dada espécie nessa área.

medelavstånd: Medelavståndet mellan individuella växter.

Η μέση γραμμική ταχύτητα ενός ρεύματος (διαύλου, σωλήνα, αγωγού), που διέρχεται από μία κάθετη διατομή, είναι η ποσότητα που λαμβάνεται όταν η αντίστοιχη μέση μαζική ταχύτητα διαιρείται με την μέση πυκνότητα στη δεδομένη κάθετη διατομή.

---

mean linear velocity: The mean linear velocity of a stream (channel, tube, pipe) passing any given cross section is commonly taken to be the quantity obtained when the corresponding mean mass velocity is divided by the average density at the given cross section.

velocidade linear média : A velocidade linear média de uma corrente (canal, tubo, cano) que passa num dado corte transversal é usualmente assumida como sendo o volume obtido quando a velocidade média da massa correspondente é dividida pela densidade média no referido corte transversal.

linjär medelhastighet: Den linjära medelhastigheten hos en ström (kanal, rör) som passerar ett givet tvärsnitt anses likvärdigt med det värde man får när man medelmasshastigheten med medeldensiteten vid det givna tvärsnittet.

Το μέσο ύψος της επιφάνειας της θάλασσας προσδιοριζόμενο από όλες τις φάσεις της παλίρροιας σε μιά περίοδο 19 ετών ή σε ισοδύναμη χρονική διάρκεια. Τιμή αναφοράς θαλάσσιας στάθμης, θαλάσσια στάθμη.

---

mean sea level: The average height of the surface of the sea determined from all stages of the tide over a 19-year period or a computed equivalent period of time; sea-level datum; sea level.

nível médio do mar : A altura média da superfície do mar calculada a partir de todas as fases de maré durante um período de 19 anos ou dum período computorizado de tempo equivalente; ponto de referência do nível do mar; nível do mar.

medelhavsnivå: Medelhöjden på havsytan beräknat utifrån alla faser i tidvattencykeln under 19 år eller motsvarande beräknad period.

Συχνά συντομεύεται σε κατώτατη ρηχία. Το μέσο ύψος ρηχίας που καταγράφηκε σε ένα δεδομένο τόπο σε μιά περίοδο 19 ετών ή σε μιά ισοδύναμη περίοδο χρόνου. Γιά βραχύτερες περιόδους παρατηρήσεων, εφαρμό- ζονται διορθώσεις γιά την εξάλειψη γνωστών διακυμάνσεων και την αναγωγή των αποτελεσμάτων στο ισοδύναμο του μέσου των 19 ετών.

---

mean lower low water: Frequently abbreviated to lower low water. The average height of all lower low waters recorded at a given place over a 19-year period or a computed equivalent period of time. For shorter periods of observations, corrections are applied to eliminate known variations and reduce the result to the equivalent of a mean 19-year value.

média da menor maré baixa : Frequentemente abreviado para menor marés baixa. A altura média de todas as menores marés baixas (q.v.) registadas num dado local durante um período de 19 anos ou de um período estimado de tempo equivalente. Para períodos de observação mais curtos, são feitas correcções para eliminar variações conhecidas e reduzir o resultado ao equivalente a um valor médio de 19 anos.

medellågvattennivå: Medelhöjden av alla låga lågvatten för en given plats under en 19-årsperiod. För kortare observationsperioder görs beräkningar för att korrigera eventuella fel och få ett tidsspann som motsvarar 19 år.

Το μέσο ύψος της μέγιστης πλήμμης σε μιά περίοδο 19 ετών. Γιά βραχύτερες περιόδους παρατηρήσεων σε μιά δεδομένη τοποθεσία εφαρμόζονται διορθώσεις γιά την εξάλειψη γνωστών διακυμάνσεων και την αναγωγή των αποτελεσμάτων στο ισοδύναμο του μέσου των 19 ετών.

---

mean higher high water: The average height of the higher high waters over a 19-year period. For shorter periods of observations at a given location, corrections are applied to eliminate known variations and reduce the result to the equivalent of a mean 19-year value.

média da maior maré alta : A altura média das maiores marés altas num período de 19 anos. Para períodos de observação mais curtos, são feitas correcções para eliminar variações conhecidas e reduzir o resultado ao equivalente a um valor médio de 19 anos.

medelhögvattennivå: Medelhöjden av det höga högvattnet för en given plats under en 19-årsperiod. För kortare observationsperioder görs beräkningar för att korrigera eventuella fel och få ett tidsspann som motsvarar 19 år.

Το μέσο ύψος πλήμμης επί μιά περίοδο 19 ετών. Γιά βραχύτερες περιόδους παρατηρήσεων, εφαρμόζονται διορθώσεις γιά την εξάλειψη γνωστών διακυμάνσεων και την αναγωγή των αποτελεσμάτων στο ισοδύναμο του μέσου των 19 ετών. Στον υπολογισμό του μέσου όρου συνυπολογίζονται όλα τα ύψη πλήμμης, όπου ο τύπος παλίρροιας είναι ημιημερήσιος ή μικτός, ενώ περιλαμβάνονται μόνο οι τιμές μέγιστης πλήμμης, όταν ο τύπος παλίρροιας είναι ημερήσιος. Στην τελευταία περίπτωση η μέση πλήμμη ταυτίζεται με την Μέση Μέ

---

mean high water: The average height of the high waters over a 19-year period. For shorter periods of observations, corrections are applied to eliminate known variations and reduce the result to the equivalent of a mean 19-year value. All high water heights are included in the average where the type of tide is either semidiurnal or mixed. Only the higher high water heights are included in the average where the type of tide is diurnal. So determined, mean high water in the latter case is the same as Mean Higher H

maré alta média : A altura média das marés altas num período de 19 anos. Para períodos de observação mais curtos, são aplicadas correcções para eliminar variações conhecidas e reduzir o resultado ao equivalente a um valor médio de 19 anos. Todas as alturas das marés altas são incluídas na média quer o tipo de maré seja semidiurno ou misto. Apenas as alturas das maiores marés altas são incluídas na média. Sendo assim, a maré alta média é a mesma que a média da maior maré alta ( q.v. ).

medelhögvatten: Medelhöjden av högvattnet för en given plats under en 19-årsperiod. För kortare observationsperioder görs beräkningar för att korrigera eventuella fel och få ett tidsspann som motsvarar 19 år.

Το μέσο ύψος της πλήμμης που παρατηρείται κατά την διάρκεια παλιρροιών συζυγιών. Συχνά συντομεύεται σε Πλήμμη Συζυγιών.

---

mean high water springs: The average height of the high waters occurring at the time of spring tide; frequently abbreviated to High Water Springs.

média das marés altas de águas vivas : A altura média das marés altas que ocorrem durante as marés vivas; frequentemente abreviado para Marés Vivas Altas.

medelhögvatten vid springflod: Medelhöjden av springflods-högvattnet.

Το μέσο ύψος της πλήμμης που έχει καταγραφεί σε ένα δεδομένο τόπο κατά την διάρκεια παλιρροιών τετραγωνισμού σε μιά περίοδο 19 ετών ή σε μιά ισοδύναμη περίοδο χρόνου.

---

mean high water neap: The average height of all high waters recorded at a given place during quadrature over a 19-year period or a computed equivalent period of time.

média das marés altas de águas mortas : A altura média de todas as marés altas registadas num dado local durante uma quadraturaao longo de um período de 19 anos ou um período de tempo equivalente estimado por computador.

medelhögvattennivå: Medelhöjden av alla uppmätta högvatten för en given plats, när sol och måne är 90 grader ifrån varandra, under en 19-årsperiod eller motsvarande beräknad period.

Το μέσο ύψος ρηχίας σε μιά περίοδο 19 ετών. Γιά βραχύτερες περιόδους παρατηρήσεων, εφαρμόζονται διορθώσεις γιά την εξάλειψη γνωστών διακυμάνσεων και την αναγωγή των αποτελεσμάτων στο ισοδύναμο του μέσου των 19 ετών. Στον υπολογισμό του μέσου όρου συνυπολογίζονται όλα τα ύψη ρηχίας, όπου ο τύπος παλίρροιας είναι ημιημερήσιος ή μικτός, ενώ συνυπολογίζονται μόνο οι τιμές μέγιστης πλήμμης, όταν ο τύπος παλίρροιας έιναι ημερήσιος. Στην τελευταία περίπτωση η μέση ρηχία ταυτίζεται με την μέση κατ

---

mean low water: The average height of the low waters over a 19-year period. For shorter periods of observations, corrections are applied to eliminate known variations and reduce the result to the equivalent of a mean 19-year value. All low water heights are included in the average where the type of tide is either semidiurnal or mixed. Only the lower low water heights are included in the average where the type of tide is diurnal. So determined, mean low water in the latter case is the same as mean lower low wat

maré baixa média : A altura média das marés baixas durante um período de 19 anos. Para períodos de observações mais curtos, são feitas correcções para eliminar variações conhecidas e reduzir o resultado ao equivalente a um valor médio de 19 anos. Todas as alturas das marés baixas são incluídas na média quer o tipo de maré seja semidiurno ou misto. Apenas as menores alturas das marés baixas são incluídas na média quando o tipo de maré é diurna. Sendo assim, neste último caso, a maré baixa média é a mesma da média d

medellågvatten: Medelhöjden av lågvattnet för en given plats under en 19-årsperiod. För kortare observationsperioder görs beräkningar för att korrigera eventuella fel och få ett tidsspann som motsvarar 19 år.

Το μέσο ύψος ρηχίας που έχει καταγραφεί σε έναν δεδομένο τόπο κατά την διάρκεια παλιρροιών συζυγιών σε μία περίοδο 19 ετών ή σε ισοδύναμη χρονική περίοδο. Συχνά συντομεύεται σε ρηχία συζυγιών. Συνήθως υπολογίζεται λαμβάνοντας ένα επίπεδο κάτω από την μέση στάθμη της παλίρροιας σε απόσταση ίση με το ήμισυ του εύρους της παλίρροιας συζυγιών και εφαρμόζονται οι αναγκαίες διορθώσεις ώστε να αναχθεί το αποτέλεσμα σε μιά μέση τιμή. Το επίπεδο αυτό χρησιμοποιείται ευρέως στην υδρογραφία εκτός των ΗΠΑ

---

mean low water springs: The average height of all low waters recorded at a given place during syzygy over a 19-year period or a computed equivalent period of time; frequently abbreviated to low water springs. It is usually derived by taking a plane depressed below the half-tide level by an amount equal to one-half the spring range of tide, necessary corrections being applied to reduce the result to a mean value. This plane is used to a considerable extent for hydrographic work.

média das marés baixas de águas vivas : A altura média de todas as marés baixas registadas num dado local durante o sizígia de um período de 19 anos ou período estimado de tempo equivalente; frequentemente abreviado para marés vivas baixas. É normalmente deduzida como um plano abaixo do nível médio das maré, a uma distância de cerca de metade do alcance da maré viva, as correcções necessárias são aplicadas para reduzir os resultados a um valor médio. Esta linha é amplamente utilizado em trabalhos hidrográficos.

medellågvattennivå: Medelhöjden av alla uppmätta lågvatten för en given plats, när solen, månen och jorden är på en rät linje, under en 19-årsperiod eller motsvarande beräknad period.

Το μέσο ύψος της ρηχίας που έχει καταγραφεί σε ένα δεδομένο τόπο κατά την διάρκεια παλιρροιών τετραγωνισμού σε μιά περίοδο 19 ετών ή σε μιά ισοδύναμη περίοδο χρόνου.

---

mean low water neap: The average height of all low waters recorded at a given place during quadrature over a 19-year period or a computed equivalent period of time.

média das marés baixas de águas mortas: A altura média de todas as marés baixas registadas num dado local durante a quadratura de um período de 19 anos ou período de tempo equivalente estimado por computador.

medellågvattennivå: Medelhöjden av alla uppmätta lågvatten för en given plats, när sol och måne är 90 grader ifrån varandra, under en 19-årsperiod eller motsvarande beräknad period.

Ο μέσος όρος της παρατηρούμενης στάθμης της πλήμμης και της ρηχίας.

---

mean tide level: The average of the observed heights of high water and low water; ordinary tide level; half tide level.

nível médio da maré : A média das alturas observadas nas marés altas e marés baixas; nível normal das marés; nível médio da maré.

medeltidvattennivå: Medelvärdet av de observerade hög- och lågvattennivåerna.

Η μέση τιμή που υπολογίζεται από τον μέσο όρο της στάθμης του ύδατος σε ένα δεδομένο τόπο ανά ώρα επί μιά παρατεταμένη χρονική περίοδο.

---

mean water level: The mean surface level determined by averaging the height of the water at a given place at hourly intervals over a prolonged period of time.

nível médio das águas : O nível médio de superfície determinado pela altura média da água num dado local a intervalos de hora a hora sobre um período de tempo prolongado.

medelvattennivå: Medelvärdet på vattennivån beräknat med utgångspunkt från mätningar av vattennivån på en given plats varje timme under en längre period.

Ο μέσος όρος βάθους μιάς υδάτινης περιοχής από την στάθμη του ακίνητου ύδατος από την ακτογραμμή ως μιά δεδομένη απόσταση προς την πλευρά της θάλασσας.

---

mean depth: The average depth of a given water body between the still water level and the shoreface profile from the water-line to any chosen distance seaward.

profundidade média : A profundidade média de uma dada massa de água entre o nível da água sem movimento e o perfil da costa desde a linha de água até uma qualquer distância no sentido do mar.

medeldjup: Medelvattendjupet för ett givet vattenområde.

Η διαφορά της στάθμης μεταξύ μέσης πλήμμης και μέσης ρηχίας.

---

mean range of tide: The difference in height between mean high water and mean low water.

amplitude média da maré : A diferença de altura entre a maré alta média e a maré baixa média.

medellågvattennivå: Skillnaden i höjd mellan medelhögvatten och medellågvatten.

Ανυψωμένος σχηματισμός με κατωφερικές πλευρές στο βυθό της θάλασσας, που βρίσκεται συνήθως στο μέσο του ωκεανού. Αυτοί οι σχηματισμοί είναι συνήθως περιοχές ηφαιστειακής δραστηριότητας..

---

mid-ocean ridge: A raised land formation with sloping sides stemming from the ocean floor which is usually found in the middle of the ocean. These formations are usually sites of volcanic activity.

cumes oceanicos : Uma formação elevada de solo com encostas partindo algures do fundo do oceano. Estas formações são normalmente locais de actividade vulcânica.

mittoceanisk centralrygg: En upphöjd bottenformation med sluttande sidor som vanligen påträffas mitt i havet. Dessa platser är ofta vulkaniskt aktiva.

Χρησιμοποιείται γιά υφάλμυρο νερό με αλατότητα μεταξύ 3.0-10.0 ‰ ή γιά θαλασσινό νερό με αλατότητα μεταξύ 30 και 34‰. Πρβ. ολιγοαλμυρό.

---

mesohaline: Pertaining to brackish water having a salinity between 3-10 parts per thousand or sea water having a salinity between 30-34 parts per thousand.

mesoalina: Pertencente à água salobra que tem uma salinidade entre 3-10 partes por mil ou água do mar que tem uma salinidade entre 30-34 partes por mil; cf.oligohalina.

mesohalin: Brackvatten med en salthalt på 3 till 10 promille eller havsvatten med en salthalt på 30 till 34 promille.

(1) Οργανισμός που ζει στα διάκενα μεταξύ των κόκκων της άμμου (ή συναφών ιζημάτων). Ασπόνδυλοι οργανισμοί που προτιμούν αυτού του είδους τα ενδιαιτήματα βρίσκονται σε βιοτόπους με γλυκό νερό και (κυρίως) σε θαλάσσιους βιότοπους. (2) μεταξύ των κυττάρων ή των πόρων των οργάνων, π.χ. μεσοδιαστηματικά κύτταρα του νεφρού.

---

interstitial: (1) Living between, among, or in interstices of sand grains (or similar sediments); invertebrate organisms exhibiting this habitat preference are found in freshwater and (especially) marine biotopes. (2) Between cells or ducts in organs, e.g. interstitial cells in the kidney.

intersticial : (1) Que vive entre, misturado com ou nos interstícios dos grãos de areia (ou sedimentos similares) ; os organismos invertebrados que exibem a preferência por este habitat são encontrados em biótopos de água doce e (especialmente) em marinhos. (2) Entre células ou canais nos orgãos, e.g. células instesticiais nos rins.

interstitial: (1) Levande mellan eller bland sandkorn (eller motsvarande material); ryggradslösadjur som påträffas i sötvatten och framför allt i marina biotoper. (2) Mellan celler eller kanaler i organ t ex interstitialceller i njurarna.

Οργανισμοί ζωοπλαγκτού μεγέθους 500μm.

---

mesozooplankton: Zooplankton organisms of 500µsize.

mesozooplâncton: Organismos zooplanctónicos com tamanho de 500µ.

mesozooplankton: Zooplankton organiser med en storlek på ungefär 500 mikrometer.

Μιά μέσης κλίμακας κλειστή πειραματική εγκατάσταση, χρησιμοποιούμενη κυρίως γιά την αξιολόγηση της επίδρασης των ρυπαντών στα φυσικά οικοσυστήματα. Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης στην υδατοκαλλιέργεια γιά μεγάλα συστήματα καλλιέργειας που βασίζονται στην εκτροφή των γόνων βασιζόμενη σε φυσική δίαιτα που αξιοποιεί διαδοχικά στάδια της τροφικής αλυσίδας.

---

mesocosm: Enclosed experimental facility large enough to allow natural ecosystems to be studied or exploited. For example, used for assessing the impact of pollutants on ecosystems. In aquaculture, used of large culture systems in which natural food-chain successions are employed to raise marine fish fry on natural diets.

mesocosmo: Instalação experimental isolada suficientemente grande para permitir o estudo ou exploração de ecossistemas naturais. Por exemplo, é utilizado para avaliar o impacto dos poluentes nos ecossistemas. Em aquacultura, refere-se à utilização de grandes sistemas de cultura em que são empregues sucessivas cadeias alimentares naturais de modo a criar alevins com dietas naturais.

mesokosm: Slutet experiment system som är tillräckligt stort för att det ska gå att studera naturliga ekosystem. Används bl a för att studera gifters påverkan på ekosystem.

Η πελαγική ζώνη ενδιάμεσου βάθους, 200-1000 μέτρα.

---

mesopelagic: The pelagic zone of intermediate depth, 200 -1000 m.

mesopelágico : A zona pelágica de profundiade intermédia, 200 - 1000 m.

mesopelagisk: Den pelagiska zon som ligger mellan 200 och 1000 meter.

βλ. ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΟΣ ΜΕΣΟΣ, ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟΣ ΜΕΣΟΣ,

---

mean: See ARITHMETIC MEAN, GEOMETRIC MEAN.

média : Ver MÉDIA ARITMÉTICA, MÉDIA GEOMÉTRICA. A média aritmética é a medida da tendência central mais comum para variáveis medidas ao nível do intervalo. Muitas vezes referida como "média", é meramente a soma dos valores individuais de cada caso dividido pelo número de casos.

medel: Se ARITHMETIC MEAN, GEOMETRIC MEAN; jmf. MEDIAN.

(1) αναπτυσσόμενος υπό μέσες περιβαλλοντικές συνθήκες. Μερικές φορές η χρήση του όρου περιορίζεται σε μέση υγρασία ή θερμοκρασία. (2) Χρησιμοποιείται γιά οργανισμούς με βέλτιστη ανάπτυξη μεταξύ 20-45°C.

---

mesophile: (1) Thriving under intermediate or moderate environmental conditions; sometimes restricted to conditions of moderate moisture, or to moderate temperature. (2) Used of microorganisms having an optimum for growth between 20-45⁰C.

mesófilo : (1) Que prospera sob condições ambientais intermédias ou moderadas; algumas vezes limitado a condições de humidade moderada, ou a temperatura moderada. (2) Utilização de microorganismos que têm um crescimento óptimo entre 20-45 º C.

mesofil: (1) Något som trivs under begränsade miljöförhållanden, t ex lite vatten eller låga temperaturer. (2) Används om mikroorganismer som har ett tillväxt optimum mellan 20-45 grader C.

Οι οργανισμοί που ζούν στα μεσοδιαστήματα (διάκενα) του αμμώδους ιζήματος. Ψαμμόν.

---

mesopsammon: Those organisms living in the interstitial spaces of a sandy sediment; psammon.

mesopsamófilos : Os organismos que vivem nos espaços intersticiais do sedimento arenoso; psamófilos

mesopsammon: Organismer som lever i mellanrummet mellan sandkornen.

Η ποσότητα οξυγόνου που χρησιμοποιείται γιά τον συνολικό μεταβολισμό, ανά μονάδα χρόνου και ανά μονάδα σωματικού βάρους.

---

metabolic rate: The amount of oxygen used for total metabolism, per unit of time, per unit body weight.

taxa metabólica : A quantidade de oxigénio utilizado por todo o metabolismo, por unidade de tempo, por unidade de peso do corpo.

metabolisk hastighet: Mängden syre som används vid total metabolism, per tidsenhet eller per kroppsviktsenhet.

Βιοχημικές διεργασίες με τις οποίες αποθέματα τροφής μετασχηματίζονται σε σύνθετη ύλη (αναβολισμός), σύνθετες ουσίες αποσυντίθενται σε απλές (καταβολισμός), με αποτέλεσμα την απελευθέρωση χρήσιμης ενέργειας για τον οργανισμό.

---

metabolism: The biochemical processes by which feed stuffs are transformed into complex matter (anabolism), complex substances are decomposed into simple ones (catabolism), and energy is made available for use by an organism.

metabolismo : O processo bioquímico pelo qual os alimentos são transformadas em matéria complexa (anabolismo, q.v.), substâncias complexas são decompostas em substâncias simples (catabolismo, q.v.), e a energia é disponibilizada para a utilização por um organismo.

metabolism: Alla de biokemiska reaktioner som försiggår i levande organismer. Dessa reaktioner kan grovt delas in i två typer. Med katabolism menas de reaktioner där energirika kemiska föreningar bryts ned och energin görs tillgänglig för cellernas behov. Anabolism avser reaktioner som ur enkla föreningar bygger upp de stora och komplicerade molekyler som celler och vävnader består av.

Σύνθεση RNA σε μία μήτρα DNA.

---

transcription: RNA synthesis at a DNA matrix.

transcrição : Síntese de ARN numa matriz de ADN.

transkription: Den process där den genetiska informationen i DNA "omskrivs" till en kedja av RNA.

Αιφνίδια και κληρονομήσιμη μεταβολή του γενετικού υλικού, συχνότατα μεταβολή ενός μόνο γονιδίου μέσω διπλασιασμού, αντικατάστασης ή διαγραφής ενός αριθμού ζευγών βάσεων του DNA. Οι οργανισμοί που έχουν υποστεί μετάλαξη ονομάζονται μεταλλαγμένοι.

---

mutation: An alteration of the base sequence of a DNA or RNA molecule. Mutations usually involve the changing of one base for another (point mutation) or to the addition or deletion of one or more nucleotides. This will often lead to the misreading of codon sequences by the ribosome during protein synthesis (leading to a defective or absent protein). Such mutations are then termed frameshift mutations. Point mutations may be silent (as each amino acid may be coded by several codons) or lead to the substit

mutação : Uma alteração da sequência base de uma molécula de ADN ou ARN. As mutações envolvem normalmente a mudança de uma base por outra (mutação pontual) ou a adição ou eliminação de um ou mais nucleótidos. Este fenómeno conduz frequentemente a uma má interpretação das sequências de codão pelos ribossomas durante a síntese de proteínas (conduzindo a uma proteína defeituosa ou ausente). Tais mutações são chamadas mutações estruturais. As mutações pontuais podem ser silenciosas (dado que cada aminoácido

mutation: En bestående förändring i det genetiska materialet vilken kan överföras till kommande cellgenerationer. Om mutationen uppkommer i en könscell kommer förändringen att återfinnas i avkommans alla celler.

Προκαλούμενη μετάλλ- αξη ενός γονιδίου ή χρωμοσώματος ή προκαλού- μενη αύξηση του ρυμθού των αυθόρμητων μεταλλάξεων.

---

mutagenesis: Initiation of a gene or chromosome mutation; initiation of an increase of the spontaneous mutation rate.

mutagénese: Iniciação da mutação de um gene ou cromossoma; iniciação de um aumento da taxa de mutação espontânea.

mutagenes: Påbörjandet av en gen- eller kromosommutation; påbörjandet av en ökning i den spontana mutationshastigheten.

Απλή πρωτεΐνη που περιέχει μέταλλα όπως ψευδάργυρο, χαλκό, κάδμιο, κ.τ.λ. Και η οποία μπορεί να λειτουργήσει σαν αποθήκη μεταλλικών προσμίξεων.

---

metallothionein: Simple protein containing metals such as Zinc, Copper, Cadmium, etc. Can act as a store for metal contaminants.

metalotionina: Proteína simples contendo metais, tais como Zinco, Cobre, Cadmio, etc. Pode servir como depósito para substâncias metais contaminadoras.

metallothionein: Enkla proteiner som inehåller metaller som t.ex. Zink, koppar, kadmium, etc. Kan fungera somlagringsplats för föroreningar.

Μορφολογική ή δομική αλλαγή, ιδίως κατά την μετάβαση από ένα στάδιο ανάπτυξης σε ένα άλλο, όπως στα ψάρια, τα μαλάκια και τα καρκινοειδή. Ιδιαίτερα εμφανής στα πλατύψαρα.

---

metamorphosis: The change of shape or structure, particularly in the transition of one developmental stage into another, as in fish, shellfish and crustacea. This is particularly marked in flatfish.

metamorfose: A alteração de forma ou estrutura, particularmente na transição de um estado de desenvolvimento para outro, como nos peixes, moluscos e crustáceos. É especialmente marcada nos peixes achatados (solhas, linguados).

metamorfos: Förvandling, omvandling. den process hos djur genom vilken en larv övergår till vuxen. Särskilt märkbar är metamorfosen hos insekter, manteldjur, groddjur och marina djurgrupper med mer eller mindre långvarigt pelagiskt larvstadium.

(1) Ηθολογικά. Περιοδική μετακίνηση υδρόβιων και άλλων οργανισμών με σκοπό την αναπαραγωγή, την εύρεση τροφής και / ή την διαχείμαση. Σε πολλές περιπτώσεις συμπεριλαμβάνει την αλλαγή ενδιαιτήματος, π.χ. η μετανάστευση ανάδρομων ψαριών όπως είναι ο σολομός ή κατάδρομων ψαριών όπως είναι τα χέλια. (2) Γενετική. Μετακίνηση ατόμων μεταξύ πληθυσμών με αποτέλεσμα τη γενετική παρέκκλιση η οποία αλλάζει τις γονιδιακές συχνότητες και αποτελεί σημαντική εξελικτική διεργασία. Αποτελεί για αυτό το λόγο σημα

---

migrations: (1) ) Behavioural. Periodic movements of aquatic and other organisms for the purpose of reproduction, feeding, and / or wintering; in some cases involving a change in habitat type, e.g., migrations of anadromous fish such as salmon, catadromous fish such as eels. (2). Genetic: Movements of individuals from one population to another, resulting in genetic drift; affects gene frequency and is a major contributor to evolutionary processes and is therefore important in designing breeding programmes.

migrações: (1) Comportamental. Movimentos periódicos de organismos aquáticos e outros organismos com a finalidade da reprodução, alimentação e/ou hibernação; nalguns casos envolvendo uma mudança do tipo de habitat, e.g. As migrações de peixes anádromos, tal como o salmão, peixes catádromos, tal como as enguias. (2) Genética: Movimentos de indivíduos de uma população para outra, resultando num desvio genético; afecta a frequência genática e é um contribuinte importante para os processos evolutivos sendo, po

migration: (1) Beteende. Periodvis förflyttning av organismer för parning, födosök eller övervintring. (2) Genetisk. Förflyttning av individer från en population till en annan, vilket resulterar i genetisk drift.

Στάδιο που ακολουθεί το προνυμφικό στάδιο. Μοιάζει με το νεαρό άτομο αλλά εξακολουθούν να απουσιάζουν ορισμένα χαρακτηριστικά.

---

post-larva: Stage occurring after the larval stage, resembling the juvenile but still lacking certain characteristics.

pós-larva: Estado que ocorre após o estado larvar, assemelhando-se ao juvenil mas ainda com falta de certas características.

efter-larvs stadiet: Utvecklingssteg efter larvstadiet, liknar juvenil men saknar vissa karaktärer.

Μέτρηση της ανάπτυξης του ψαριού. Μετατρεψιμότητα (%) = G/R x 100 , όπου R είναι το σιτηρέσιο σε % του σωματικού βάρους ανά ημέρα και G= ο ειδικός ρυθμός ανάπτυξης.

---

conversion efficiency: Measurement of fish growth. Conversion efficiency (%) = G/R x 100 where R is the ration in % weight of body weight per day and G is the specific growth rate.

eficiência de conversão : Medição do crescimento de peixes. Eficiência de conversão (%) = C/R x 100 em que R é a razão em % do peso diário do corpo e C é a taxa de crescimento específico.

omvandlingseffektivitet: Measurement of fish growth. Conversion efficiency (%) = G/R x 100 where R is the ration in % weight of body weight per day and G is the specific growth rate.

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΙΔΩΝ. Mη ιθαγενες ειδος. Kαθε ειδος που μεταφερεται τυχαια η σκοπιμα και απελενθερωνεται απο τον ανθρωπο σε ενα περιβαλλον εξω απο τα σημερινα ορια διασπορας του.

---

transferred species: Non-indigenous species. Any species intentionally or accidentally transported and released by man into an environment outside its present range.

espécies transferidas : Espécie não indígena. Qualquer espécie intencionalmente ou acidentalmente transportada e libertada pelo homem num ambiente fora do seu alcance actual.

omlokaliserade arter: Ej inhemska arter. Arter som medvetet eller omedvetet transporterats och släppts ut av människan i miljöer utanför sitt utbredningområde.

Σύνθεση πρωτεΐνης σε μήτρα mRNA.

---

translation: Synthesis of protein on a mRNA-matrix.

translação : Síntese de uma proteína numa matriz de mARN.

translation: Syntes av proteiner från en RNA-sträng.

Η ζώνη επαφής μεταξύ δύο αερίων ή υδάτινων μαζών, που διαφέρουν ως προς τις φυσικές τους ιδιότητες , όπως είναι πυκνότητα, πίεση, θερμοκρασία ή αλατότητα.

---

front: The boundary zone between two air or water masses differing in properties, such as density, pressure, temperature or salinity.

frente : A zona de fronteira entre duas massas de ar ou de água com propriedades diferentes, tais como densidade, pressão, temperatura ou salinidade.

front: Gränsen mellan två luftmassor eller vattenmassor som har olika egenskaper, som densitet, tryck, temepratur eller salinitet.

Μη διασπώμενος μέσω των φυσικών μεταβολικών διαδικασιών των οργανισμών.

---

non-biodegradable: Not decomposable by the natural metabolic processes of organisms.

não-biodegradável : Que não se decompõe pelos processos metabólicos naturais dos organismos.

icke-nedbrytningsbar: Ej nedbrytbar av organimernas naturliga metaboliska processer.

Μια πηγή ενέργειας η οποία δεν μπορεί να επαναλειτουργήσει, όλες οι μη-βιοτικές πηγές ενέργειας..

---

non-renewable resource: A resource which is not able to regenerate, i.e. all non-biotic resources.

recursos não renováveis: Recursos incapazes de se regenerar, i.e. todos os recursos não bióticos.

icke-förnyelsebar: En resurs som ej går att regenerera, d.v.s alla icke biologiska resurser.

Ύλη η οποία δεν αποσυντίθεται από τα βακτηρίδια, δεν διασκορπίζεται άλλα αντιδρά ποικιλοτρόπως με οργανισμούς (βαρέα μέταλλα, αλογονούχους υδατάνθρακες, και ραδιονουκλίδια), με επικίνδυνες ,πολλές φορές, επιπτώσεις.

---

conservative wastes: Materials which are not degraded by bacterial action, are not dispersed, but react in various ways with organisms (heavy metals, halogenated hydrocarbons and radionuclides), sometimes having harmful effects.

desperdícios conservadores : Materiais que não são degradados por acção bacteriana, não estão dispersos, mas reagem de várias formas com os organismos (metais pesados, hidrocarbonetos halogenados, radionúcleotidos), tendo por vezes efeitos nocivos.

konservativa ämnen: Ämnen som inte bryts ner av bakterier och skingras därför inte i naturen. Dessa ämnen (tungmetaler, radioaktiva ämnen osv) kan reagera på olika sätt med olika organismer och kan ha skadlig effekter.

Μικρού μεγέθους βενθικοί οργανισμοί (μικρότεροι από 0.062 mm). Η ομάδα αυτή αποτελείται κυρίως από πρωτόζωα και βακτήρια. Πρβλ. Μακροβένθος και Μειοβένθος

---

microbenthos: (1)Small animals not visible to the naked eye. (2) A localized group of anmals. (3) The animals of a microhabitat.

microbentos : (1) Pequenos animais não visíveis a olho nú. (2) Um grupo localizado de animais. (3) Os animais de um microhabitat; cf. Microflora.

mikrobentalen: (1) Små djur ej synliga för blotta ögat. (2) En lokal grupp av djur (3) Djuren i ett mikrohabitat; jmf mikroflora.

(1) Μικρά ζώα αόρατα διά γυμνού οφθαλμού. (2) Εντοπισμένη ομάδα ζώων. (3) Τα ζώα ενός μικροενδιαιτήματος, πρβ. μικροχλωρίδα.

---

microflora: (1) Small plants not visible to the naked eye. (2 ) A localized flora. (3) The plants of a microhabitat.

microbentos : (1) Pequenos animais não visíveis a olho nú. (2) Um grupo localizado de animais. (3) Os animais de um microhabitat; cf. Microflora.

mikroflora: (1) Små växter ej synliga för blotta ögat. (2) En lokal grupp av växter (3) Växter i ett mikrohabitat; jmf mikrobenthos.

Τρεφόμενος με μικρά ή πολύ μικρά τεμάχια τροφής. Γενικευμένος όρος που χρησιμοποιείται στην περίπτωση της ολοζωϊκής διατροφής. Περιλαμβάνει ιδιαίτερα τους βακτηριοβόρους (τρεφόμενους με βακτήρια) και φυκοβόρους οργανισμούς. Πρβ. μακροφάγος.

---

microphagous: Feeding on small or minute organisms and particles; a generalized term that embraces more specific terms such as bactivorous (feeding on bacteria) and sometimes algivorous (feeding on algae).

micrófago : Que se alimenta de pequenos organismos e partículas; um termo generalizado que abrange termos mais específicos como bactívoros (que se alimenta de bactérias) e algumas vezes algívoros (que se alimenta de algas); cf. Macrófago.

mikrofagi: Lever av små organismer eller partiklar; en generell term som innefattar mer specifika termer som "bactivorous" (lever av bakterier), "algivorous" (lever av alger).

Μέση παλίρροια.

---

half tide: Mean tide.

meia maré : Maré média.

medeltidvattensnivå: Medelhöjd för tidvattnet.

(1) Εισβολή και πολλαπλασιασμός παθογόνων παραγόντων (π.χ. βακτηρίων, ιών, μυκήτων) στο σώμα ανεξάρτητα από το αν αυτό οδηγεί σε εκδήλωση ασθένειας ή όχι. (2) ειδική μολυσματική νόσος.

---

infection: (1) Invasion and multiplication of pathogenic agents (e.g. bacteria, viruses, fungi) into the body with or without manifestation of the disease. (2) Specific infectious disease.

infecção : (1) Invasão e multiplicação de agentes patogénicos (e.g. Bactérias, vírus, fungos) no corpo com ou sem manifestação de doença. (2) Doença infecciosa específica.

infektion: (1) Tillstånd som uppkommer när en mikroorganism eller ett virus invaderar en annan organism. Kan leda till utbrott av sjukdom, men ej nödvändigtvis. (2) Specifik infektionssjukdom.

Προέρχεται από την παρουσία αυξημένης συγκέντρωσης μολυσματικών ουσιών στο νερό, τα υποστρώματα ή στους οργανισμούς.

---

contamination: Derives from the presence of elevated concentrations of toxic substances in water, sediments, or organisms.

contaminação: Deriva da presença de elevadas concentrações de substâncias tóxicas na água, sedimentos ou organismos.

kontaminering: Syftar på upphöjda koncentrationer av substanser i vatten, sediment eller organismer.

Η δυσάρεστη γεύση στα θαλασσινά σαν αποτέλεσμα έκθεσης σε πετρέλαιο ή σε κάποια χημική ουσία, καθιστώντας την τροφή άγευστη και κατά συνέπεια ακατάλληλη προς πώληση

---

tainting: Unpleasant flavour imparted to sea-food as a result of exposure to petroleum/oil or a chemical, rendering it unpalatable and consequently unmarketable.

manchar: Sabor desagradável transmitido ao alimento de origem marinha em resultado de exposição a petróleo/óleo ou a um químico, tornando-o desagradável ao paladar e consequentemente não vendável.

bismak: Obehaglig smak hos fisk, skaldjur, och dylikt pågrund av kontakt med petrolium/olja. Produkterna blir oätlig och går ej att sälja.

Η σχετική ικανότητα ενός παθογόνου (κυρίως ιού) να εισβάλει στον ιστό ξενιστή, να αναπαράγεται και να προκαλεί ασθένεια. Ο βαθμός παθογένειας.

---

virulence: The relative capacity of a pathogen (particularly a virus) to invade host tissue, reproduce and to produce disease; the degree of pathogenicity.

virulência : A capacidade relativa de um patógeno (particularmente um vírus) de invadir um tecido hospedeiro, reproduzir-se e provocar doença; o grau de patogenicidade.

virulens: Graden av förmåga hos en patogen att invadera värdvävnad, reproducera sig och framkalla sjukdom. Virulens kan mätas genom djurförsök.

Μη ειδικός όρος που αναφέρεται σε μια παραγωγική υδατοκαλλιεργητική μονάδα, που συνήθως αποτελείται από τον εξοπλισμό (δεξαμενές, λιμνοδεξαμενές, κλωβούς), τις εγκαταστάσεις (κτίρια, αποθήκες, χώρους επεξεργασίας) και τα αποθέματα.

---

fish farm: Non-specific term describing an aquaculture production unit (either land- or water-based); usually consisting of holding facilities (tanks, ponds, raceways, cages), plant (buildings, storage, processing), service equipment and stock.

piscicultura: Termo não específico que descreve uma unidade de produção de aquacultura (instalada em terra ou na água); normalmente consiste em instalações de estabulação (tanques, viveiros, raceways, jaulas) instalações de equipamento (edifícios, armazéns, processamento), material e stock .

fiskodling: Benämning på akvakultursanläggningar (antingen vatten eller land baserat); består vanligtvis av lagringsfaciliteter (kärl, dammar, burar), översiktsutrustning och förråd.

Η καλλιέργεια ή εκτροφή ενός και μόνον είδους.

---

monoculture: The cultivation or culture of a single crop or species to the exclusion of others.

monocultura -.: O cultivo ou cultura de uma única colheita ou espécie em exclusão de outras.

monokultur: Odling eller odlandet av endast en gröda eller art.

Η ανάλυση ενός χαρακτήρα ή μεταβλητής σε μια χρονική στιγμή.

---

univariate analysis: The analysis of one character or variable at a time.

análise univariada: A análise de um caracter ou variável de cada vez.

envariats analys: Analysen av en karaktär eller variabel vid en tidpunkt.

Χρησιμοποιών ένα μόνο είδος τροφής, τρεφόμενος με ένα μόνο είδος ή μια μόνο πηγή τροφής (συνων. μονοτροφικός, μονοβόρος). Πρβλ. πολυφάγος.

---

monophagous: Utiliing only one kind of food; feeding upon a single species or food resource. Syn. monotrophic; univorous.

monófago : Que faz uso apenas de um tipo de alimentação; que se alimenta de uma única espécie ou fonte alimentar. Sin. Monotrófico; unívoro; cf. Polífago.

monofagi: Utnyttjandet av endast en födokälla; leva av en enda art eller resurs; jmf polyphagous.

Γενικός όρος που χρησιμοποιείται για ομάδα ενώσεων (επιστρώματα ή βαφές), που συχνά περιέχουν μέταλλα. Η επάλειψη με αυτές εμποδίζει την προσκόλληση της μαλούπας (βλ.λ) σε κατα- σκευές και άλλο εξοπλισμό που βρίσκεται μέσα στη θάλασσα. Παράδειγμα είναι το TBT (βλ.λ) που χρησιμοποιείται συχνά στα πλοία. Μολονότι αυτές οι ενώσεις έχουν χρησιμοποιηθεί σε πολλές εφαρμογές, η χρήση τους στις υδατοκαλλιέργειες υπόκειται σε πολλές χώρες σε περιοριστικούς κανονισμούς (ή απαγορεύεται) λόγω των βλα

---

anti-fouling agent: A collective term used for that group of compounds (coatings or paints), often containing metals, which are applied to structures and equipment to prevent attachment of fouling organisms; examples include tributyl tin TBT which is commonly used in shipping. Though these compounds have been used in many aquatic situations, their use in aquaculture is now regulated because of detrimental effects on molluscs as well as their accumulation in finfish, when used to treat cage netting. Other anti-foul

agente anti-vegetativo : Termo comum utilizado para o grupo de componentes (revestimentos ou pinturas), que muitas vezes contêm metais, que são aplicados em estruturas e equipamento para prevenir a fixação de inscrustações (q.v.); como exemplo refere-se o tributil estanho TBT (q.v.) que é normalmente utilizado em embarcações. Embora estes componentes tenham sido utilizados em muitas situações, o seu uso na aquacultura está agora regulamentado devido aos efeitos prejudiciais sobre os moluscos bem como devido à sua acumul

båtbottenfärg: Generell benämning som används för att beskriva en grupp föreningar (beläggningar eller målarfärger), som ofta innehåller metaller, som aplliceras på föremål och utrustning för att hindra djur, t.ex. havstulpaner, och alger att växa på dem; tributylten TBT (q.v.) är en vanlig förening som används på båtbottnar med denna syfte. Fast dessa föreningar har använts vid många situationer i akvatiska miljöer, så har man börjat reglera deras användning inom akvakultur på grund av skadliga effekter på

Ένα ερευνητικό εργαλείο το οποίο ανιχνεύει τις αλλαγές στα γονίδια και τις πρωτεΐνες κατά αντίστοιχο τρόπο με την ανίχνευση αλλαγών στη φυσιολογία ενός ατόμου η με την ανάλυση της πληθυσμιακής δομής σε μια κοινωνία ή περιοχή.

---

molecular biomarkers: A research tool that detects changes in genes and proteins as a way of identifying physiological changes within an individual or of analysing the population structure within a community or area.

biomarcadores moleculares: Uma ferramenta de pesquisa que detecta alterações nos genes e proteínas como forma de identificar mudanças fisiológicas num indivíduo ou analisar a estrutura populacional dentro de uma comunidade ou área.

molekylära biomarkörer: Ett verktyg som upptäcker föränringar i gener och proteiner och används för att identifiera fysiologiska förändringar inom en individ eller för att analysera populationsstrukturen i ett samhälle eller område.

Ο κλάδος της βιολογίας που ασχολείται με την μορφή και τη δομή.

---

morphology: The branch of biology dealing with form and structure.

morfologia : O ramo da biologia que se ocupa da forma e da estrutura.

morfologi: Den del av biologin som handlar om form och struktur.

Η μέτρηση της εξωτερικής μορφής και δομής, ο χαρακτηρισμός της μορφής γιά ποσοτική ανάλυση.

---

morphometry: The measurement of external form and structure; the characterization of form for quantitative analysis.

morfometria: A medição da forma externa e da estrutura; a caracterização da forma para efeitos de análise quantitativa.

morfometri: Mätningar av utsidans form och struktur; karaktärisering av utseendet för kvantitativ analys.

Ονομα εποχιακών ανέμων (προέρχεται από την Αραβική λέξη mausim, εποχή). Αρχικά χρησιμοποιήθηκε γιά τους ανέμους της Αραβικής θάλασσας, που πνέουν επί έξι μήνες από βορειοανατολικά και επί έξι μήνες από νοτιοδυτικά, αλλά η χρήση του επεκτάθηκε σε συναφείς ανέμους σε άλλες περιοχές του κόσμου. Οι μουσώνες είναι ισχυρότεροι στην νότια και ανατολική πλευρά της Ασίας, της μεγαλύτερης χερσαίας μάζας. Μουσώνες παρατηρούνται επίσης στις ακτές των τροπικών περιοχών, όπου η πλανητική κυκλοφορία δεν εί

---

monsoon: A seasonal Indian Ocean current flowing eastward and southeastward across the Arabian Sea and the Bay of Bengal. During the northern hemisphere summer this current forms the northern and northeastern part of the general clockwise oceanic circulation of the northern part of the Indian Ocean. During the northern hemisphere winter the monsoon current is replaced by a westward setting north equatorial curent.

monção: Corrente sazonal do Oceano Índico que corre para Este e Sudeste através do Mar Arábico e Baía de Bengala. Durante o verão do hemisfério norte esta corrente forma a parte norte e nordeste da circulação oceânica no sentido dos ponteiros do relógio da parte norte do Oceano Índico. Durante o inverno do hemisfério norte a corrente da monção é substituída uma corrente equatorial norte direccionada para oeste.

monsun: Vind som orsakas av skillnader i temperatur mellan hav och kontinenter, vilka är varma på sommaren och kalla på vintern. Monsunen växlar regelbundet riktning med årstiderna.

Εποχιακό ρεύμα του Ινδικού Ωκεανού που ρέει προς τα ανατολικά και τα νοτιοανατολικά διασχίζοντας την Αραβική θάλασσα και τον κόλπο της Βεγγάλης. Κατά την διάρκεια του θέρους του βορείου ημισφαιρίου, το ρεύμα αυτό σχηματίζει το βόρειο και βορειοανατολικό τμήμα της γενικής δεξιόστροφης ωκεάνειας κυκλοφορίας του βόρειου τμήματος του Ινδικού ωκεανού. Κατά τον χειμώνα του βορείου ημισφαιρίου, το μουσωνικό ρεύμα αντικαθίσταται από ένα ρεύμα που κινείται προς δυσμάς βόρειο ισημερινό ρεύμα.

---

monsoon current: A name for seasonal winds (derived from Arabic mausim, a season). It was first applied to the winds over the Arabian Sea, which blow for six months from northeast and for six months from southwest, but it has been extended to similar winds in other parts of the world. The monsoons are strongest on the southern and eastern sides of Asia, the largest land mass, but monsoons also occur on the coasts of tropical regions wherever the planetary circulation is not strong enough to inhibit them. In

corrente da monção : Um nome para ventos sazonais (proveniente do Árabe mausin, uma estação) . Termo inicialmente aplicado aos ventos sob o Mar Arábico, os quais sopram durante seis meses de nordeste e seis meses de sudoeste, mas tem sido alargado a ventos similares noutras partes do mundo. As monções são mais fortes no sul e este da Ásia, a maior massa de terra, mas ocorrem também nas zonas costeiras das regiões tropicais sempre que o movimento do planeta não é suficientemente forte para as impedir. Na India o term

monsunströmmar: Strömmar som helt eller delvis ändrar riktning höst och vår som en följd av monsunvindarna. Indiska oceanen samt västligaste delen av Stilla havet med dess bihav, från Berings hav i norr till Australasiatiska medelhavet i söder är utsatta för dessa strömmar.

Μονάδα ραδιενέργειας 1Βq= 1 ραδιενεργός διάσπαση ανά δευτερόλεπτο. 1Βq=27x10² Ci.

---

becquerel: Unit of radioactivity 1 Bq= 1 radioactive disintegration per second. 1 Bq= 27 x 10¹² Ci.

becquerel : Unidade de radioactividade 1 Bq = 1 desintegração radioactiva por segundo. 1 Bq = 27 x 10 ¹² Ci.

becquerel: Enhet för radioaktivitet. 1 Bq= 1 radioaktivt sönderfall per sekund. 1 Bq= 27 x 10 ¹² Ci.

Κλίμακα έντασης του ανέμου η οποία εκφράζεται αριθμητικά από 1-12. 0. Νηνεμία, ο καπνός ανεβαίνει κατακόρυφα, 0-1 μίλι ανά ώρα 1. Υποπνέων άνεμος. Η κατεύθυνση του ανέμου γίνεται αντιληπτή από την παρέκκλιση του καπνού αλλά όχι από τους ανεμοδείκτες, 1-3 μίλια ανά ώρα. 2. Ασθενής άνεμος. Ο άνεμος γίνεται αισθητός στο πρόσωπο, τα φύλλα κινούνται, οι συνήθεις ανεμοδείκτες κινούνται από τον αέρα, 4-7 μίλια ανά ώρα. 3. Λεπτός άνεμος. Τα φύλλα και κλαδάκια σε συνεχή κίνηση, ο άνεμος κυματίζει την σ

---

Beaufort wind scale: Wind force scale expressed numerically from 1 - 12. 0. Calm. Calm, smoke rises vertically: 0 - 1 mph.1. Light air. Direction of wind shown by smoke drift but not by wind vanes: 1 - 3 mph. 2. Light breeze. Wind felt on face; leaves rustle; ordinary vane moved by wind: 4 - 7 mph. 3. Gentle breeze. Leaves and small twigs in constant motion; wind extends light flag: 8 - 12 mph. 4. Moderate breeze. Raised dust and loose paper; small branches are moved: 13 - 18 mph. 5. Fresh breeze. Small

escala de ventos Beaufort : ESCALA BEAUFORT DE VENTOS: Escala de força de ventos expressa numericamente de 0 – 12.

0. Calmo. Calmo, fumaça sobe verticalmente: 0 – 1 nós.

1. Aragem. Direcção do vento é indicada pela deriva da fumaça mas não pelos cata-ventos: 1 - 3 nós

.

2. Vento fraco. Vento sentido na face; sussurrar das folhas; cata-vento começa a girar: 4 - 7 nós.

3. Vento bonançoso. As folhas e pequenos ramos em permanente movimento; o vento estende pequenas bandeiras: 8 – 12 nós.

4. Vento

Beaufort-skalan: Skala för beskrivning av vindens påverkan på föremål vid jordytan. BEAUFORT-SKALAN: Vindstyrka utryckt numeriskt på en skala från 0 – 12. Inom parentes namnen som används till sjöss.

0. Lugnt (stiltje). Rök stiger nästan rätt upp. 0-0,2 m/s

1. Svag vind (nästan stiltje). Märkbar för känseln. 0,3-1,5 m/s

2. Svag vind (lätt bris). Lyfter en vimpel, sätter små löv i rörelse. 1,6-3,3 m/s

3. Måttlig vind (god bris). Sträcker en vimpel, sätter blad och tunna kvistar i oavbruten

Βενθική κοινωνία μικροσκοπικών οργανισμών που αναπτυσσονται σε περιβάλλοντα γλυκού νερού βαρέως ρυπασμένου από λύματα. Εμφανίζεται ως μακροσκοπική διάπλαση που έχει μορφή λευκής ή ανοιχτοκίτρινης βλέννας. Η κοινωνία του μύκητα των λυμάτων συνήθως κυριαρχείται όχι από μύκητες αλλά από το βακτήριο Sphaerotilus natans .

---

sewage fungus: Benthic community of microscopic organisms which develop in fresh water environments that are heavily polluted by sewage effluents. It appears as an attached macroscopic growth which forms a white or light brown slime. It is usually the bacteria Sphaerotilus natans, not a fungus, that dominate in the sewage fungus community.

fungos de esgostos : Comunidade bentónicas de organismos microscópicos que se desenvolvem em ambientes de água doce fortemente poluídos pelos efluentes dos esgotos. Aparece como um crescimento macroscópico agregado que forma uma lama branca ou castanha clara. Normalmente é a bactéria Sphaerotilus natans, e não um fungo, que domina na comunidade de fungos de esgotos.

avloppssvamp: Bottensamhälle av mikroskopiska organimer som utvecklas i, av avloppsutsläpp kraftigt förorenade sötvattenmiljöer. Syns som ett vitt eller ljusbrunt slemlager på botten, och domineras vanligen av bakterien Sphaerotilus natans.

Ομάδα απλών ευκαρυωτικών οργανισμών, οι οποίοι δεν έχουν χλωροφύλλη (μανιτάρια, ερυσίβες των φυτών, μούχλες, ζύμες). Αναπαράγονται αμφιγονικά και μονογονικά με παραγωγή σπορίων. Πολλοί μύκητες είναι μικροσκοπικοί.

---

fungus: Group of simple eukaryotic organisms lacking chlorophyll (mushrooms, moulds, rusts, yeasts etc.) which reproduce sexually and asexually with formation of spores. Many fungi are microscopic.

fungos : Grupo de organismos eucariotas simples aos quais falta clorofila (cogumelos, bolor, ferrugem, levedura, etc.) que se reproduzem de forma sexuada e assexuada com consequente formação de esporos. Muitos fungos são microscópicos.

svampar: Grupp av enkla eukaryoter som saknar klorofyll (svampar, mögel, jäst) och som reproducerar sexuellt och asexuellt genom sporer. Många svampar är mikroskopiska.